Vandaag zullen we een een moeilijk woord behandelen, een term uit de Nederlandse taal: Malapropisme. Wat is malapropisme?
Mrs. Malaprop is de naam van een personage uit het toneelstuk The rivals ( uit 1775), een toneelstuk van Richard Brinsley Sheridan. Het personage is een ongeschoolde dame, maar wilde zich graag wat sjieker voordoen dan ze was. Ze doorspekte haar taal met deftige woorden, die dan steevast verkeerd gekozen en verhaspeld waren, tot vermaak van het doorgaans geschoold publiek. Voorbeeld van zo’n zin uit dit stuk is: He's as headstrong as an allegory on the banks of the Nile." De naam van het personage was door de auteur venoemd naar het Franse mal à propos, wat ‘net verkeerd’ (‘not exactly to the point’) betekent. Vandaar het woord ‘malapropisme’, een term uit de Engelse stijlleer, die in Nederland is overgenomen. In het Nederlands worden dit soort verhaspelingen ook wel ‘domheidsfouten’ genoemd, hoewel het zeker niet altijd domoren zijn die woorden en uitdrukkingen verhaspelen. Ook politici en journalisten maken dit soort foutjes wel eens. Het leuke van malapropismen is, dat het soms een aardige puzzeltjes zijn. Enkele voorbeelden 1. De dokter heeft me onderzocht met zijn horoscoop. 2. Je kunt het geloven of niet, ik stond gewoon triplex. 3. Tegenwoordig zijn de mensen erg vlot met het tatoeëren van elkaar. 4. Hij was nu eenmaal tegen kunstmatige insinuatie. 5 De veroordeelde ging in castratie. 6. Ik heb het met tweecontinentenlijm vastgemaakt. 7. Hij spreekt behoorlijk Engels, maar vloeibaar Frans. 8. De patiënt kreeg slechts een placenta toegediend. 9. Zo kom je in een visuele cirkel. 10. We moeten nu eindelijk eens spijkers in koppen slaan. 11. Hij is wel oud, maar nog niet aan het demonteren. 12. Aan dat vervelende gedrag zal ik ridicuul een einde maken. 13. Vergeet het verleden, denk aan toekomst. Dan kunnen we met een schone luier beginnen. 14. Daar kraait geen hond meer naar. 15. Bij de begrafenis werden de nabestaanden gecontroleerd.  |
