Vandaag een weetje over een typisch plattelandsgebruik,
een bericht overbrengen via de molenwieken!
Vroeger hadden de mensen op het platteland nog niet allemaal een telefoon, radio of televisie. Soms moesten de molenaars snel een bericht doorgeven. Dat deden ze met de wieken van een molen. De molenaars zetten de wieken op een speciale manier neer. Daarover waren afspraken gemaakt. Elke gebeurtenis had een eigen stand van de wieken. Omdat vroeger nog niet iedereen telefoons hadden konden de mensen niet bellen. Daarom werden dus de wieken van de molen gebruikt.
1. Vreugdestand
Als de molenaar blij is wil hij dit aan iedereen laten zien. Bijvoorbeeld als er een baby is geboren. De molenaar zet de wieken op een speciale manier neer. Dit wordt een vreugdestand genoemd. In de vreugdestand staan de wieken niet helemaal in het midden, maar iets naar links.
2. Rouwstand
Als er iemand uit de familie is overleden laat de molenaar de rouwstand zien. Iedereen weet dan dat er iemand uit de familie van de molenaar is overleden.
De wieken staan niet helemaal in het midden, maar iets naar rechts.
3. Korte ruststand
Soms werkt de molenaar een paar dagen niet. Dan houdt hij rust. De molenaar wil dan de mensen laten ziendat hij rust houdt. Dan zet hij de molen in de korte ruststand neer.
De wieken staan dan helemaal recht. Je ziet één wiek in het midden. De wieken lijken nu net op een +.
4. Lange ruststand
Als de molenaar een paar weken niet werkt heeft hij heel lang rust. Bijvoorbeeld als hij op vakantie is. De molenaar wil dit dan aan de mensen laten zien. Dit doet hij door de molen in de lange ruststand te zetten.
De wieken staan dan schuin. De wieken lijken nu net op een x. Die kom je wel eens tegen tijdens rekenen.
5. Spoedstand
Om elke wiek werd een doek gedaan. Dit zien de mensen heel snel, omdat ze dat alleen doen bij spoed.
Soms gebeurt er iets ergs in de buurt van een molen. Bijvoorbeeld een heel grote brand. Dan moesten de mensen heel snel komen. Als je heel snel iets moet doen wordt dat spoed genoemd.
6. Feeststand
Deze stand zie je niet overal in Nederland. Bij bijzondere feesten wordt de molen versierd. Bijvoorbeeld bij een bruiloft. Dit doet de molenaar door de wieken te versieren met vlaggetjes.