donderdag 22 november 2012


De Schaal van Beaufort

Iedereen heeft weleens van de windkracht gehoord. Hiervoor gebruikt men de schaal van Beaufort. Beaufort was marinecommandant van het fregat Woolwich van de Engelse Royal Navy. Hij maakte een indeling in 13 windsterkten, aan de hand van de zeilvoering van een fregat. Zijn schaal was gebaseerd op de kracht die de wind per oppervlakte-eenheid uitoefende, niet op de snelheid: hij keek naar het gedrag van zijn schip, niet naar de wind zelf. In 1838 stelde de Royal Navy de schaal van Beaufort verplicht voor de windkrachtaanduiding in het scheepsjournaal.
De eerste versie van de schaal, die hij in 1831 opgaf aan Kapitein Robert Fitzroy (de latere Commander van de Beagle, het schip waarmee Charles Darwin zijn reis naar de Galápagoseilanden maakte), kon onderverdeeld worden in drie delen. Windkracht 0-4, de eerste vijf, beschreven hoe het schip voer met alle zeilen op. De volgende vijf (5-9) beschreven hoeveel zeil een schip kon blijven voeren bij de betreffende windkracht. De laatste drie (10-12) gaven aan hoe een schip bij een zware storm of orkaan moest overleven. De uiteindelijke opzet van de schaal was niet exact in de bewoordingen van Beaufort, een commissie vanuit de marine had de definitieve vorm bepaald alvorens deze in 1838 verplicht te stellen.
Met het verdwijnen van het fregat uit het beeld op zee verdween ook het meetinstrument. Er zijn wel andere beschrijvingen gemaakt, die bijvoorbeeld refereerden aan de toestand van de zee (verschijnen van golfkoppen, overslaande golven, enz.) of de beweging van bomen, maar deze blijven minder betrouwbaar, bijvoorbeeld omdat de golven ook afhankelijk zijn van de diepte van het water.
Pas in 1946 is een nieuwe schaal ontwikkeld, gebaseerd op de windsnelheid op een hoogte van 10 meter boven de grond. De schaal telt 17 waardes, boven de 13 van Beaufort nog een aantal waardes voor de snelheid van de wind in een orkaan. De Beaufort Windkrachtschaal werd zo omgezet in de Beaufort Windsnelheidschaal.

De windkracht volgens de Schaal van Beaufort


kracht 

benaming van KNMI

benaming in zeevaart 




uitwerking boven land en bij mens 

uitwerking boven zee 

0

stil

windstil




rook stijgt recht of bijna recht omhoog

spiegelglad

1

zwak

flauw en stil




windrichting goed af te leiden uit rookpluimen

kleine golfjes, geschubd oppervlak

2

zwak

flauwe koelte




wind voelbaar in gezicht, weerhanen tonen nu juiste richting, blad ritselt

kleine, korte golven

3

matig

lichte koelte




opwaaiend stof, vlaggen wapperen, spinnen lopen niet meer

kleine golven, breken, schuimkopjes

4

matig

matige koelte




papier waait op, haar raakt verward, geen last van muggen meer

golven iets langer, veel schuimkoppen

5

vrij krachtig

frisse bries




bladeren van bomen ruisen, gekuifde golven op meren en kanalen, vuilnisbakken waaien om

matige golven, aanschietende zee (overal schuimkoppen, af en toe opwaaiend schuim)

6

krachtig

stijve bries




problemen met paraplu's, hoeden waaien af

grotere golven, schuimplekken, vrij veel opwaaiend schuim

7

hard

harde wind




het is lastig tegen de wind in te lopen of te fietsen

golven worden hoger, beginnende schuimstrepen

8

stormachtig





twijgen breken van bomen, voortbewegen zeer moeilijk

matig hoge golven, schuimstrepen

9

storm





schoorsteenkappen en dakpannen waaien weg, kinderen waaien om, takken breken af, alleen zwaluwen en eenden vliegen nog

hoge golven, rollers, zicht wordt slechter door schuimvlagen

10

zware storm





grote schade aan gebouwen, volwassenen waaien om, bomen raken ontworteld, vogels blijven aan de grond

zeer hoge golven, zee wordt wit van het schuim, overslaande rollers, verminderd zicht

11

zeer zware storm/ orkaanachtig





grote schade aan bossen

extreem hoge golven, zee geheel bedekt met schuim, sterk verminderd zicht

12

orkaan







En……… Om u het gevoel te geven hoe het is om in een zandstorm te zitten….:
Bekijk het nu volgende filmpje uit Australië: